De Architectura [2011–2014]
Odnos arhitekture i fotografije složeniji je od ilustrovanja arhitekture fotografijama. Ipak, iako je na najstarijoj poznatoj fotografiji predstavljena zgrada, izgleda da nema ničeg različitijeg – arhitektura je kompleksan fizički i mentalni prostor, dok je fotografija relativno jednostavna dvodimenzionalna predstava. Ipak, između njih postoje nevidljive sličnosti. I arhitektonska dela i fotografske slike imaju društveni značaj, koji uglavnom prevazilazi njihov umetnički potencijal. Umetnost obe discipline predstavlja veoma mali, ali značajan deo rutinske fotografske i arthitektonske produkcije. Mada pripadaju svetu utilitarne upotrebe, njihovo značenje je apstrahovano, kontekstualizovano i lako promenljivo.
De Architectura je alternativni pregled srpske arhitekture, zamišljen bez istorijskog i tematskog ograničenja. Predstavljene su privatne, ali i javne zgrade; građevine od istorijskog značaja i savremeni primerci narodne arhitekture; umetnička dostignuća i arhitektonski kič, tranzicione superstrukture i skromna prebivališta. Iako arhitektonsko okruženje nemerljivo i neposredno utiče na kvalitet i razumevanje životnih i kulturnih okolnosti, arhitektura je u Srbiji, pre svega, zatvoren diskurs obeležen novim bogatstvom, bezrazložnim elitizmom, frustracijama, rušenjem i mediokritetskim rešenjima. Značajne i beznačajne, nove i stare – fotografisane zgrade su uzorci iz različitih arhitektonskih svetova. Predstavljeni zajedno, ovi primeri mogu podstaći pitanja u vezi sa društvenim značajem arhitekture, potrebom za relevantnom istorizacijom, džentrifikacijom, političkom istorijom, obrtom kapitala i, nadasve, uvek potentnom mogućnošću čitanja društvenog trenutka kroz arhitekturu.
Mihailo Vasiljevic 2014
::